W polskim ustawodawstwie wyróżniamy kilka systemów czasu pracy. Definiują one zasady dotyczące czasu pracy. Ich znajomość jest niezbędna do sprawnego i zgodnego z prawem zarządzania obowiązkami pracowników i ich czasem pracy. Wybór właściwego systemu czasu pracy jest istotny pod kątem wpasowania czasu pracy zatrudnionych do potrzeb biznesowych oraz pozwala na optymalizację kosztów pracy poprzez m.in. wyeliminowanie pracy w godzinach nadliczbowych.
Co to jest system czasu pracy?
System czasu pracy opisuje, na jakich zasadach pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy. Określa on zarówno wymiar dobowy i rozkład czasu pracy pracownika, sposób w jaki będzie rozliczany, jak również maksymalną długość okresu rozliczeniowego. Przepisy definiują również tryb, w jakim może zostać wprowadzony dany system.
Rodzaje systemu czasu pracy
Podstawowy system czasu pracy jest najczęściej spotykany, a zatrudnieni w oparciu o niego pracownicy świadczą pracę po 8 godzin dziennie. W 5-dniowym tygodniu pracy czas pracy nie może przekroczyć przeciętnie 40 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Natomiast każda praca wykonana w wymiarze ponad podstawowe 8 godzin jest traktowana jako praca w godzinach nadliczbowych i przysługuje za nią dodatkowe wynagrodzenie.
Równoważny system czasu pracy wydłuża dobowy wymiar czasu pracy pracownika w stosunku do obowiązujących w podstawowym systemie 8 godzin. Wydłużenie to nie może jednak przekraczać 12 godzin. W uzasadnionych przypadkach czas pracy może zostać wydłużony do 16, a nawet 24 godzin.
System skróconego tygodnia pracy pozwala na wykonywanie pracy przez mniej niż 5 dni w tygodniu. Równocześnie wydłuża się dobowy wymiar czasu pracy, jednak nie więcej niż do 12 godzin w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym.
System przerywanego czasu pracy umożliwia wprowadzenie jednej przerwy w pracy w ciągu doby, która nie może być jednak dłuższa niż 5 godzin. Przerwa ta nie jest zaliczana do czasu pracy, jednak pracownikowi przysługuje za nią prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju.
Zadaniowy system czasu pracy może być wprowadzony w porozumieniu między pracodawcą a pracownikiem. Pozwala on na ustalenie czasu niezbędnego do wykonania powierzonych zadań, przy uwzględnieniu wymiaru czasu pracy wynikającego z ogólnych norm (8-godzinnego czasu pracy i 40 godzin w 5-dniowym tygodniu pracy w danym okresie rozliczeniowym).
System pracy w ruchu ciągłym jest stosowany wtedy, gdy prowadzone prace nie mogą zostać przerwane. Pozwala on na przedłużenie czasu pracy do 43 godzin na tydzień w okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 4 tygodnie. W jednym dniu, w niektórych tygodniach, dobowy wymiar czasu pracy może zostać wydłużony do 12 godzin. Wówczas, za każdą przepracowaną godzinę powyżej 8 godzin pracy na dobę pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia.
W systemie pracy weekendowej pracownik wykonuje swoje obowiązki jedynie w piątki, soboty, niedziele, a także w dni świąteczne. Może on zostać wprowadzony wyłącznie na pisemny wniosek pracownika. Okres rozliczeniowy w tym przypadku nie może być dłuższy niż 1 miesiąc, a czas pracy wydłużony do maksymalnie 12 godzin na dobę.
Grafik Optymalny to narzędzie, którego rozbudowane funkcjonalności pozwalają na układanie grafików pracy w pełnej zgodzie z zasadami różnych systemów czasu pracy i aktualnie obowiązującymi przepisami, jak również raportowanie pracy przez pracowników.
Przekonaj się już teraz, jak Grafik Optymalny może wesprzeć pracę Twojej firmy i bezpłatnie testuj jego funkcjonalność!
Loading...