Grafik pracy w systemie weekendowym — porady

Weekendowy system pracy stosowany jest przede wszystkim u pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. Jest tak, ponieważ niemożliwe jest zaplanowanie liczby godzin równej normie dla pełnego etatu w okresie rozliczeniowym. Najczęściej osoby zatrudnione w systemie weekendowym mają ½ etatu, a w handlu, gdzie większość niedziel musi być wolna ⅓ lub ¼ etatu. 

Przykład wyjaśniający, dlaczego nie jest możliwe zatrudnienie na pełny etat w systemie weekendowym: w listopadzie wymiar czasu pracy wynosi 176 godzin. Wydłużając pracownikowi dobowy wymiar pracy do 12 godzin w każdy piątek, sobotę i niedzielę, pracownik nie jest w stanie zrealizować normy, a jedynie 144 godziny. 

Czas pracy nie musi obejmować wszystkich dni weekendowych, mogą być to np. jedynie soboty. Dozwolone jest też planowanie pracy np. na co drugi weekend.

Planując czas pracy w systemie weekendowym, pamiętaj o kilku ważnych aspektach:

• Weekendowy system czasu pracy umożliwia wydłużenie zmiany, jednak przedłużony wymiar czasu pracy powinien wynosić maksymalnie 12 godzin. Jest on zatem podobny do systemu równoważnego 12-godzinnego. Planując pracę, odnoś się do normy miesięcznej dla danego wymiaru etatu np. w listopadzie osoba zatrudniona, może wypracować 88 godzin. Możesz jej zaplanować 8 dni roboczych po 11 godzin lub 8 dni po 10 i jeden 8-godzinny dzień pracy. Rozdysponuj godziny adekwatnie do potrzeb firmy.
   
• Jeśli chcesz zaplanować więcej godzin, niż wynosi norma, to podpisz z pracownikiem aneks zmieniający wymiar etatu, inaczej będzie on stratny np. na ilości godzin urlopowych. Nie będzie się to podobało PIP przy kontroli. 
   
• Jeżeli godzin przepracowanych byłoby więcej niż godzin zaplanowanych np. kiedy pracownik został dłużej, bo pracy było więcej niż zakładałeś kiedy tworzyłeś grafik, powstaną wówczas nadgodziny dobowe, średniotygodniowe lub dopracowania (dopełnienia), w zależności od sytuacji. Są one płatne, więc warto dobrze oszacować, ile będzie pracy na etapie planowania. 
   
• Stosuj przepisy Kodeksu Pracy o czasie pracy i unikaj błędów. Wymieniłam je tutaj. Popełnianie ich skutkuje ryzykiem kar od PIP oraz fatalną reputacją jako pracodawca.  
   
• Jak mówi Kodeks Pracy, urlop powinien być zaplanowany w dzień, który dla pracownika jest dniem pracującym, zgodnie z obowiązującym harmonogramem pracy odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy w danym dniu. Jeśli osoba pracująca 2 dni weekendowe chce mieć tydzień wolnego, to wnioskuje na 2 dni, zgodnie z grafikiem pracy.
   
   
• Okres rozliczeniowy w przypadku zatrudnienia w systemie weekendowym nie powinien przekraczać 1 miesiąca. Pamiętaj o tym przy zatrudnianiu osób w tym systemie, ponieważ jest to spory mankament. W przeciwieństwie do dłuższych okresów trzeba rozliczyć przekroczenia średniotygodniowe co miesiąc, no i planować zgodnie z normą. 
   
• W weekendowym systemie czasu pracy obowiązuje zakaz planowania pracy w inne dni niż weekendowo-świąteczne. Niezastosowanie się do tego przepisu, grozi naruszeniem praw pracownika, a tym samym karę grzywny. Pracownika zatrudnionego w tym systemie nie możesz więc poprosić o przyjście do pracy np. w środę na zastępstwo, kiedy ktoś się rozchoruje lub weźmie urlop.
   
  
• W tym systemie nie mogą być zatrudnione osoby, którym przepisy prawa uniemożliwiają pracę w wydłużonym dobowym wymiarze czasu pracy. Do takich pracowników zaliczamy: kobiety w ciąży, osoby z niepełnosprawnością, młodociani, osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem do 4 r.ż., oraz osoby zatrudnione na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. Jeśli zatem osoba zatrudniona w tym systemie zajdzie w ciążę, musisz jej zmienić system czasu pracy aneksem do umowy.
   
  
• Kluczowa korzyść — kiedy stosujesz weekendowy system pracy, możesz sobie pozwolić na nie przestrzeganie zasady o udzieleniu co 4 niedzieli wolnej od pracy, a także masz możliwość zaplanowania mu pracy w każdą niedzielę. 
   
• Weekendowego systemu pracy nie możesz odgórnie narzucić załodze, wprowadzając taki punkt w regulaminie pracy. Konieczne jest udzielenie przez pracownika jego pisemnej zgody i uwzględnienie takiej informacji w umowie o pracę.  
   
• Grafik pracy przedstaw pracownikowi na przynajmniej 7 dni przed rozpoczęciem okresu rozliczeniowego.